Με ολοκληρωτική κατάρρευση κινδυνεύουν πολλά από τα 40 ιστορικά κτίρια που βρίσκονται στο πρώην βασιλικό κτήμα στο Τατόι. Στέγες και τοίχοι έχουν γκρεμιστεί, αναρίθμητοι οι βανδαλισμοί. Κονδύλι ύψους 8 εκατ. ευρώ, μέσω του ΕΣΠΑ, προτίθεται να εξασφαλίσει το υπ. Πολιτισμού για τη σωτηρία τους
Η στέγη του οινοποιείου έχει καταρρεύσει καταπλακώνοντας βαρέλια που βρίσκονται εκεί εδώ και δεκαετίες. Ο κ. Κουτσαβλής λέει ότι το συγκεκριμένο κτίριο είναι ένα από τα τρία που χρειάζονται άμεσα εργασίες συντήρησης.
Το κτήμα αποτελεί από το 2003, όταν και περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο, χώρο αναψυχής και περιπάτου για εκατοντάδες ανθρώπους που απολαμβάνουν τη σπάνια φυσική ομορφιά του. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και μνημείο εγκατάλειψης. Τα κουφάρια πολλών από τα 40 κτίρια μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας σαπίζουν και κινδυνεύουν με ολοκληρωτική κατάρρευση στην πρώτη χιονόπτωση ή τον πρώτο σεισμό. Οι στέγες τους έχουν καταρρεύσει, οι τοίχοι έχουν γκρεμιστεί και οι βανδαλισμοί είναι αναρίθμητοι, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν πάρει πλακάκια, επενδύσεις από μάρμαρο, ακόμα και μεγάλες πέτρες με το έμβλημα του Γεωργίου Α’.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού ότι προτίθεται να εξασφαλίσει κονδύλι ύψους 8 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω του ΕΣΠΑ, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για τη συντήρηση των κτιρίων, δίνει ελπίδες για τη σωτηρία τους αφού φαίνεται ότι μερικά από αυτά δεν θα αντέξουν για πολύ καιρό ακόμα.
Τα τρία κτίρια που κινδυνεύουν περισσότερο είναι η οικία Στουρμ, το σπίτι του αρχικηπουρού και το οινοποιείο. Στα δύο πρώτα, τα οποία θεωρούνται εξαιρετικά δείγματα αρχιτεκτονικής, μπορούσε κάποιος μέχρι πριν από λίγα χρόνια να ανέβει με ασφάλεια στον δεύτερο όροφο. Σήμερα, όμως, οι στέγες τους έχουν καταρρεύσει και είναι θέμα χρόνου η ολοκληρωτική καταστροφή τους. Σε εξίσου άσχημη κατάσταση είναι οι κατοικίες του προσωπικού και το βουτυροκομείο, οι στέγες των οποίων θεωρούνται πολύ σημαντικές καθώς είναι οι μοναδικές που σώζονται στην αυθεντική μορφή τους. Οριακά αντέχει ακόμα και η πέτρινη γέφυρα στη διαδρομή της λίμνης Κιθάρας, η οποία έχασε τη στατικότητά της μετά την κλοπή του κεντρικού λίθου από την κορυφή της καμάρας της. Ο λίθος αυτός είχε χαραγμένο το έμβλημα του Γεωργίου Α’. Το τηλεγραφείο έχει υποστεί βανδαλισμούς ενώ και το ξενοδοχείο «Τατόιον», το οποίο ήταν από τα πλέον φημισμένα της εποχής του, έχει μετατραπεί σε χώρο αποθήκευσης κάθε είδους άχρηστου αντικειμένου.
Αξιοποίηση
«Εκτιμώ ότι το Τατόι αποτελεί ακόμα θέμα ταμπού παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει πάνω από 35 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει λόγος να βλέπουμε φαντάσματα. Σε τελική ανάλυση, το Δημόσιο πλήρωσε περίπου 13 εκατομμύρια ευρώ για να αποκτήσει την έκταση», λέει ο Βασίλης Κουτσαβλής, ο οποίος είναι πρόεδρος των «Φίλων του Κτήματος Τατοΐου», μίας ομάδας η οποία δημιουργήθηκε ουσιαστικά στο Facebook και έχει ως σκοπό την ανάδειξη και αξιοποίηση του χώρου.
Ακόμα και οι ελάχιστες προσπάθειες που έγιναν για την αποκατάσταση των ζημιών, λέει ο κ. Κουτσαβλής, ήταν πρόχειρες και επικεντρώθηκαν σε κτίσματα που ήταν σε σχετικά καλή κατάσταση. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το υπασπιστήριο, το οποίο αναπαλαιώθηκε με τέτοιο τρόπο που δεν έχει καμία σχέση με το αρχικό του σχέδιο». Επιπλέον, φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι εργασίες αποκατάστασης έχουν μείνει στη μέση, αν κρίνει κάποιος από τα υλικά τα οποία έχουν μείνει εδώ και χρόνια αχρησιμοποίητα σε μία άκρη του δρόμου.
«Θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια σωστής αξιοποίησης του χώρου. Δεν θέλουμε το Τατόι να μεταβληθεί σε βασιλική Ντίσνεϊλαντ, αλλά μπορούμε να πάρουμε μαθήματα από το πώς αξιοποιούνται τα παλάτια στο εξωτερικό.
Η δημιουργία μουσείου, χώρων όπου οι οικογένειες θα μπορούν να καθίσουν για φαγητό και η επαναλειτουργία του οινοποιείου και του βουτυροκομείου, για τα οποία υπάρχουν προτάσεις, είναι καλές ιδέες», καταλήγει ο κ. Κουτσαβλής.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ. 29/11/2010. Του Στέλιου Βογιατζάκη