Το Τατόι δεν είναι μόνο ένα παλάτι και πέντε- έξι τάφοι

Ένας ιστορικός, φυσιολατρικός και αρχιτεκτονικός παράδεισος και ένα φιλόδοξο πρόγραμμα σωτηρίας του από τον Σύλλογο οι “Φίλοι του Τατοίου” – μια συζήτηση με τον πρόεδρο του Συλλόγου Βασίλη Κουτσαβλή.

Ο περίπατός μας στο Τατόϊ, η ξενάγησή μας από τον Πρόεδρο του Συλλόγου φίλων του Τατοΐου και ο κόσμος γύρω μας που άκουγε με προσοχή κάθε ιστορική πληροφορία, επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά για την άποψη που είχα και εγώ μέχρι πρότινος: ότι το Τατόϊ αποτελεί ένα αίνιγμα για τους χιλιάδες επισκέπτες που κάνουν πλέον τον περίπατό τους τα Σαββατοκύριακα, καθώς αγνοούν τόσο την ταυτότητα του κάθε κτιρίου όσο, ίσως, και την ευρύτερη ιστορία του τόπου γύρω από αυτό. Συνδεδεμένο με τον πιο μισητό θεσμό των τελευταίων μεταπολεμικών δεκαετιών στην Ελλάδα, το Τατόϊ έπεσε στην αφάνεια και την απαξίωση, με την κτιριακή και φυσική υποδομή του να υφίσταται τεράστιες καταστροφές, κλειστό με απαγορευμένο και μη επισκέψιμο τον χώρο του μέχρι το 2010 και 40 ιστορικά κτίρια να ρημάζουν και να βανδαλίζονται επί 30 και πλέον χρόνια. Μέσα σε αυτό το τεράστιο κτήμα των 42.000 στρεμμάτων σήμερα στη Δεκέλεια , μόλις 15 χιλιόμετρα από την Αθήνα, έχουν διαδραματιστεί καίρια επεισόδια της ιστορίας του νεοελληνικού κράτους, μέχρι το 1967 που εγκαταλείπεται από τη βασιλική οικογένεια. Τελευταία πράξη του δράματος: Το κτήμα περιέρχεται στην ιδιοκτησία του ελληνικού Δημοσίου το 2003 αντί 13.800.000 ευρώ. Ο πρώην βασιλιάς φορτώνει σε κοντέινερς τα οικογενειακά ασημικά με άδεια του κράτους. Το κράτος αποκτά ένα ακόμα πονοκέφαλο. Η κακή οσμή της τελευταίας περιόδου την βασιλείας διαγράφει ένα κεφάλαιο της Ελληνικής ιστορίας. Η πολιτεία το αγνοεί επιδεικτικά σαν να αποτελεί απειλή του πολιτεύματος. Τη στιγμή που οι σκληροπυρηνικά κομμουνιστικές χώρες όπως η Ρωσία χρησιμοποιούν την τσαρική κληρονομιά, ως ατμομηχανή της τουριστικής τους βιομηχανίας, το κτήμα έχει ως αντίπαλο την βαριά του ιστορία αλλά και την αδιανόητη ασυνεννοησία τουλάχιστον δέκα φορέων του Δημοσίου που καθορίζουν το μέλλον και την τύχη του. φωτογραφίες: Mαρίλη Ζάρκου/LIFO Το 2008 στo facebook εμφανίζεται το γκρουπ Φίλοι του Κτήματος Τατοΐου-Tatoi Friends Association. Είναι μια πρώτη κίνηση που συσπειρώνει ανθρώπους που ενδιαφέρονται για την φύση, την ιστορία και την αρχιτεκτονική. Αυτή η παρέα που σε πολλούς φαινόταν γραφική καταφέρνει μέσα σε λίγα χρόνια με συγκινητική αφοσίωση να κάνει τους Αθηναίους να ενδιαφερθούν για την περιοχή. Στην περίπτωση των Φίλων του Τατοΐου οι πολίτες και ο απλός κόσμος που έμαθε και άρχισε να επισκέπτεται το Τατόϊ προηγούνται της Πολιτείας. Είναι ο σύλλογος που έμαθε στον κόσμο ότι το Τατόι δεν είναι απλώς ένα παλάτι και πέντε – έξι τάφοι. Ο σύλλογος οργανώνει τακτικές ξεναγήσεις σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων, εταιρείες και συλλόγους. Όσοι γνωρίζαμε τον Βασίλη Κουτσαβλή, πρόεδρο των φίλων του Κτήματος Τατοΐου, πάθαμε τo εξής: πιστέψαμε ότι ο άνθρωπος που γνωρίζαμε χρόνια ήταν φιλοβασιλικός αλλά δεν το είχαμε πάρει χαμπάρι. Σε μια συνάντησή μας πριν μερικά χρόνια μου μίλησε για το ότι γι αυτόν το Τατόι είναι εθνικός στόχος. «με λένε τρελό, αλλά έχω γερό στομάχι» είπε γελώντας, όπως αντιμετωπίζει όλες τις δυσκολίες μέχρι σήμερα. Σήμερα μπορεί να αισθάνεται ευχαριστημένος από την εξέλιξη που είναι αργή, αλλά σταθερή. Ο Σύλλογος είναι ΜΚΟ από το 2011 και ο κόσμος που συσπειρώνεται γύρω από την προσπάθεια αυτή όλο και περισσότερο επίμονος και πιστός. «Να τονίσουμε ότι ο σύλλογος δεν επιχορηγείται από τον Δημόσιο τομέα. Θέλω να το γνωρίζουν όλοι αυτό, μας λέει ο κ. Κουτσαβλής. Δεν πρόκειται να ζητήσουμε ούτε ένα ευρώ κρατικό χρήμα. Μιλούμε με ιδρύματα και ιδιώτες χορηγούς. Εκεί θα βρούμε τα χρήματα. Εντός και εκτός συνόρων”. Η αλήθεια είναι ότι τα χρήματα για το Τατόι μαζεύονται ευρώ- ευρώ. Χθες ήταν οι κάρτες, μια συναυλία με 600 άτομα στον Παρνασσό, σήμερα τα αναμνηστικά μπλουζάκια. Ο σύλλογος έχει εκπονήσει ένα σπουδαίο σχέδιο ανάπτυξης το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ. Ένα μεγάλο σχέδιο ανάπλασης, του οποίου σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ ολοκληρώνουν τις μελέτες, -πολλές από τις οποίες χρηματοδοτούν-, ώστε να αξιοποιηθεί αρμονικά αυτός ο φυσικός πνεύμονας, με την επαναλειτουργία της φάρμας, με σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης και την δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας για νέους. «Κάθε μέρα, υπερνικάμε πολλά εμπόδια. Χθες ήταν για να ανοίξουμε το χώρο, σήμερα για να αξιοποιηθεί», συνεχίζει ο κ. Κουτσαβλής. Εμείς δεν προερχόμαστε από μια πολιτική δεξαμενή, οπότε πρέπει κάθε μέρα να κρατάμε όλες τις ισορροπίες. Η μεγάλη κατάκτηση του Συλλόγου είναι το γεγονός ότι έγινε εφικτό και άνοιξαν οι πόρτες σε όλους τους Αθηναίους. Μέσα από τις οργανωμένες ξεναγήσεις 2.500 άνθρωποι έμαθαν για αυτή τη μεγάλη διέξοδο προς τη φύση και τον πολιτισμό. Για έναν τόπο που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Αθήνας. Η προσπάθειά μας δίνει καρπούς κάθε μέρα. Το βλέπουμε στην χαρά με την οποία ο κόσμος ανακαλύπτει ένα καινούργιο μέρος για πικ-νικ, στο πρόσωπο κάθε ποδηλάτη και κάθε περιπατητή και τις καθημερινές αλλά και τις Κυριακές που το μέρος σφύζει από κόσμο. Εμείς θέλουμε να κάνουμε το Τατόι κτήμα όλων. Μόνο έτσι θα συντηρηθεί, θα ανθίσει και θα αναπτυχθεί. Είναι μια υπόθεση όλων μας αλλά και καθενός ξεχωριστά. Ακόμα και τα σκουπίδια τα μαζεύουμε μόνοι μας. Είμαστε εργάτες της υπόθεσής μας. Και όταν οι άλλοι μας βλέπουν να διατηρούμε με νύχια και δόντια μια τεράστια έκταση καθαρή, μπαίνουν και αυτοί στο παιχνίδι».

Και για να πάρετε μια πρώτη γεύση, όταν επιστρέψετε από μια ξενάγηση θα μπορείτε να απαντήσετε και σε αυτές τις ερωτήσεις: Ποια πριγκίπισσα είχε στο σπίτι της 90 γάτες; Που βρίσκεται το παλαιότερο γήπεδο τένις στην χώρα μας; Ποιος ήταν ο νονός του Κώστα Σημίτη; Τι σχέση έχει ο Φρόυντ με το Τατόι; Τι σχέση έχουν οι Πρίγκιπες William και Harry με το Τατόι; Που ακριβώς στην Ευρώπη βρίσκεται αντίγραφο του Ανακτόρου του Τατοΐου; Γιατί η λεωφόρος Αλεξάνδρας ονομάστηκε έτσι; Ποιος έχτισε το νοσοκομείο Ευαγγελισμός;

Πηγή: www.lifo.gr, Της Αργυρώς Μποζώνη, Φωτογραφίες Μαρίλη Ζάρκου