Το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου είναι ανοιχτό για το κοινό από την Ανατολή του ήλιου έως και την Δύση. Η είσοδος στο κτήμα γίνεται είτε από την είσοδο της Βαρυμπόμπης (ακριβώς πίσω από το Εστιατόριο Λεωνίδας) είτε από την είσοδο της Λεύκας (δείτε σχετικούς χάρτες εδώ) Η απόσταση από την είσοδο της Βαρυμπόμπης είναι αρκετά μεγάλη για να φτάσει κανείς στον Ιστορικό πυρήνα του κτήματος. Η πρόσβαση από την είσοδο της Λεύκας στον Ιστορικό πυρήνα είναι ευκολότερη. Στο Κτήμα υπάρχει Αστυνομικός σταθμός και 24ωρη φύλαξη του χώρου. Απαγορεύεται αυστηρά η είσοδος του κοινού σε κτίρια. Επίσης οφείλουν όλοι να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για το που παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους. Είναι πολύ σημαντικό οι είσοδοι του κτήματος να παραμένουν ανοικτές καθώς και η παλαιά Εθνική Οδός Αθηνών-Χαλκίδας για την άνετη μετακίνηση πυροσβεστικών οχημάτων και οχημάτων του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.
Στο κτήμα μπορείτε να περιηγηθείτε στα κτίρια, να περπατήσετε στα μονοπάτια του κτήματος, να κάνετε βόλτα με τα σκυλιά σας, να κάνετε ποδήλατο. Πολύ όμορφη διαδρομή είναι αυτή προς την τεχνητή λίμνη Κιθάρα η οποία έχει εξαιρετική θέα στο Λεκανοπέδιο και είναι σπάνιας φυσικής ομορφιάς. Είναι από τα πρώτα έργα οδοποιίας των Κυβερνήσεων Κουμουνδούρου με έτος κατασκευής το 1876 όπως μαρτυρούν οι πέτρινες επιγραφές στην κορυφή των γεφυριών.
Στο κτήμα υπάρχουν πολλοί ανοιχτοί χώροι όπου μπορείτε να απολαύσετε το πικ-νικ σας. Δώστε μεγάλη σημασία στα σκουπίδια σας. Κάδοι απορριμμάτων υπάρχουν σε αρκετά σημεία του κτήματος. Για τους λάτρεις της Ιππασίας το Κτήμα Τατοΐου είναι ιδανικός προορισμός. Επίσης θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι απαγορεύονται παντός είδους μηχανοκίνητα οχήματα στον ιστορικό πυρήνα του κτήματος.
Το Σωματείο μας, θεωρεί ότι το κτήμα και ο ευρύτερος χώρος του, μπορεί να αποτελέσει έναν πρώτης τάξεως χώρο άθλησης στην ύπαιθρο. Ο επισκέπτης που θα ήθελε να αθληθεί εδώ, έχει πάρα πολλές επιλογές στην διάθεσή του. Για τους μικρούς μας φίλους υπάρχουν κούνιες και μπορούν να επιδοθούν σε πολλά παιχνίδια στην υπέροχη φύση του κτήματος.
Πέρα από το ήπιο (ή και έντονο για μερικούς) περπάτημα στα πολυάριθμα όμορφα μονοπάτια από την πύλη της Βαρυμπόπης μέχρι και το κτίριο των στρατώνων, οι δραστηριότητες που μπορεί να κάνει κάποιος για να αθληθεί μέσα στο κτήμα είναι φυσικά το τζόκινγκ (εκτός δρόμου) – ορεινό τρέξιμο, και η ποδηλασία εκτός δρόμου (ή ορεινή ποδηλασία).
Σας προτρέπουμε λοιπόν, αφήστε το αυτοκίνητό σας στις πύλες του Κτήματος (όσο μακρύτερα τόσο καλύτερα), βάλτε τα αθλητικά σας παπούτσια ή ανεβείτε στο ΜΤΒ ή trekking ποδήλατό σας και προχωρήστε στα ενδότερα ….. το Τατόι θα σας ανταμείψει! Οι διαδρομές και οι συνδυασμοί τους είναι αναρίθμητες, η δυσκολία τους ποικίλει, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να επιλέξει την διαδρομή που του ταιριάζει.
Κανόνες συμπεριφοράς και απαγορεύσεις στο Κτήμα Τατοΐου
Το πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου ως σημαντικό πολιτιστικό κεφάλαιο και ως τμήμα του ευρύτερου Εθνικού Δρυμού Πάρνηθος προστατεύεται από ειδικό καθεστώς και διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες λειτουργίας άγραφους μεν αλλά σεβαστούς δε.
Συγκεκριμένα από τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και το Δασαρχείο Πάρνηθας έχουν ανακοινωθεί οι παρακάτω κανόνες κατά την διάρκεια παρουσίας μας στο κτήμα και την ευρύτερη περιοχή του ορεινού όγκου της Πάρνηθας:
Α. Γενικές Απαγορεύσεις
1. Η είσοδος των επισκεπτών στο Δρυμό επιτρέπεται μόνο από τους υπάρχοντες δρόμους και τα ειδικά διαμορφωμένα μονοπάτια.
2. Η παραμονή των επισκεπτών επιτρέπεται από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου. Εξαιρούνται οι επισκέπτες που μπορούν να διανυκτερεύουν στα ορειβατικά καταφύγια.
3. Το ελεύθερο παιχνίδι επιτρέπεται μόνο στους ειδικά για το σκοπό αυτό διαμορφωμένους χώρους αναψυχής.
4. Οι επισκέπτες δεν πρέπει να απομακρύνονται από τα ειδικά διαμορφωμένα μονοπάτια και τους καθορισμένους χώρους αναψυχής. Παιδιά κάτω των 14 ετών πρέπει να συνοδεύονται.
5. Απαγορεύεται η κυκλοφορία κάθε είδους τροχοφόρου, πλην ποδηλάτων, στους δρόμους όπου υπάρχουν εμπόδια και απαγορευτικά σήματα. Καθώς επίσης και η κυκλοφορία μοτοσικλετών στα μονοπάτια του Δρυμού.
6. Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση του οδικού δικτύου για κάθε είδος δοκιμών και αγώνων αυτοκινήτων ή δικύκλων, πλην ποδηλάτων, καθώς και η ανάπτυξη υπερβολικής ταχύτητας και η εκπομπή εκκωφαντικών θορύβων.
7. Απαγορεύεται η στάθμευση οχημάτων σε χώρους άλλους από τους ειδικούς χώρους στάθμευσης οχημάτων και τις ειδικές διαπλατύνσεις δρόμων.
8. Απαγορεύεται η καταστροφή ή απομάκρυνση τεχνικών έργων και υλικών του Δρυμού.
9. Απαγορεύεται η εισαγωγή και εγκατάσταση στην περιοχή του Δρυμού ξενικών ειδών της χλωρίδας.
10. Απαγορεύεται η μεταφορά κοπτικών εργαλείων, η κοπή δένδρων και θάμνων, το ξερίζωμα και η συλλογή φυτών, σπόρων και γενικά κάθε φθορά της βλάστησης στον πυρήνα του Δρυμού. Ενέργειες όπως οι ανωτέρω, δύνανται να υλοποιούνται μόνο στην περιφερειακή ζώνη του Δρυμού, στα πλαίσια της δασοπονικής της διαχείρισης και πάντοτε κατόπιν ειδικής άδειας που εκδίδεται, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, από τα εκάστοτε εξουσιοδοτημένα όργανα ή αρμόδιες δασικές υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας.
11. Απαγορεύεται η συλλογή και μεταφορά φυτοχώματος και καυσόξυλων. Κατ’ εξαίρεση, υπό την προϋπόθεση του ανωτέρω εδαφίου, είναι δυνατόν να επιτρέπεται, μόνο από την περιφερειακή ζώνη του Δρυμού, η συλλογή και μεταφορά καυσόξυλων για την κάλυψη ατομικών αναγκών των κατοίκων των πέριξ του Εθνικού Δρυμού Ο.Τ.Α., εφ’ όσον αυτά προέρχονται είτε από ξερή είτε από κατακείμενη ξυλώδη βλάστηση είτε από την ενάσκηση της δασοπονίας στην περιφερειακή ζώνη.
12. Απαγορεύεται το άναμμα φωτιάς και το πέταμα αναμμένων τσιγάρων και σπίρτων.
13. Απαγορεύεται η κατασκήνωση με οποιοδήποτε τρόπο (τροχόσπιτα, σκηνές, κ.λ.π.) σε όλη την έκταση του Δρυμού.
14. Απαγορεύεται η ελεύθερη κυκλοφορία οποιωνδήποτε ζώων που συνοδεύουν επισκέπτες, ως και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο και η υπό οποιουδήποτε φορέα (ή χρήστη του δρυμού) εισαγωγή, εκτροφή και διατήρηση στον πυρήνα του Δρυμού οικόσιτων ειδών της πανίδας.
15. Απαγορεύεται η από τρίτους πλην της αρμόδιας υπηρεσίας διαχείρισης του Δρυμού, επίδειξη ή τοποθέτηση οποιωνδήποτε πινακίδων ή σημάτων.
16. Απαγορεύεται η πώληση τροφίμων και άλλων αντικειμένων, καθώς και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο έκθεση και διανομή αυτών, πλην των προσφερόμενων από τα ειδικά Ορειβατικά καταφύγια και τα νομίμως λειτουργούντα αναψυκτήρια στους χώρους αναψυχής. Η διακίνηση καντινών και μικροπωλητών δεν επιτρέπεται.
17. Απαγορεύεται το κυνήγι κάθε ζώου με οποιοδήποτε μέσο σε όλη τη διάρκεια του έτους σε όλη την έκταση του Δρυμού, καθώς και η διακίνηση κάθε είδους όπλου, έστω και λυμένων σε θήκη.
18. Απαγορεύεται η αφαίρεση ή καταστροφή φωλεών, αυγών ή νεοσσών των πουλιών και γενικά η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ενόχληση και καταστροφή ειδών της πανίδας.
19. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ενόχληση των άλλων επισκεπτών.
20. Απαγορεύεται η απόρριψη ή η τοποθέτηση σκουπιδιών σε χώρους άλλους από τα δοχεία απορριμμάτων και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ρύπανση του χώρου γενικά.
21. Απαγορεύεται η εγκατάσταση και λειτουργία οργανωμένων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.), καθώς και κάθε μορφής χώρων απόρριψης πάσης φύσεως απορριμμάτων, μπάζων και αποβλήτων.
22. Απαγορεύεται η πρόκληση ζημιών σε γεωλογικούς σχηματισμούς, ως και η αναγραφή συνθημάτων κ.ά. σε βράχους, δένδρα, περιφράξεις κ.τ.λ.
23. Απαγορεύεται η διενέργεια μεταλλευτικών ερευνών, η λειτουργία λατομείων και η εξόρυξη παντός εν γένει ορυκτού.
24. Απαγορεύεται η εγκατάσταση και λειτουργία βιομηχανικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων.
25. Απαγορεύεται η κατασκευή παντός κτιρίου (οικιών, βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, μονίμων σταυλικών εγκαταστάσεων κ.τ.λ.), εκτός των αναγκαίων για την πυροπροστασία και τη στέγαση των υπηρεσιών διοίκησης και διαχείρισης του Δρυμού, καθώς και μικρών (μέχρι των 30 τ.μ.) γεωργικών αποθηκών, εντός των αγροτικού χαρακτήρα εκτάσεων, προοριζόμενων να εξυπηρετήσουν ευρείας έκτασης (άνω των 100 στρεμμάτων) γεωργικές εκμεταλλεύσεις έκαστη.
26. Απαγορεύεται η εντός των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων ανόρυξη υδρογεωτρήσεων για γεωργική ή άλλη χρήση και εκμετάλλευση.
27. Απαγορεύεται η από οποιονδήποτε φορέα δέσμευση της υδατοπαροχής των πηγών του Δρυμού για κάλυψη αναγκών (αρδευτικών ή υδρευτικών), πέραν των απαραίτητων για την λειτουργία και διαχείριση του Δρυμού (υδροδότηση χώρων αναψυχής και κτιριακών εγκαταστάσεων του φορέα διοίκησης και διαχείρισης του Δρυμού).
28. Απαγορεύεται η παραχώρηση δασών και δασικού εν γένει χαρακτήρα εκτάσεων, σε όλη την έκταση του Δρυμού, προς εξυπηρέτηση οποιουδήποτε σκοπού.
29. Απαγορεύεται η φωτογράφηση των επισκεπτών για εμπορικούς λόγους.
30. Απαγορεύεται η βοσκή κάθε ζώου στον πυρήνα του Δρυμού.
31. Απαγορεύεται η χωρίς ειδική άδεια της Δασικής Υπηρεσίας εγκατάσταση κυψελών μελισσοσμηνών.
Β. Για κάθε ζώνη προστασίας ξεχωριστά, ισχύουν επιπλέον ειδικές απαγορεύσεις.
Ειδικά για το κτήμα Τατοΐου το Σωματείο Φίλων Κτήματος Τατοΐου τονίζει τα παρακάτω:
1. Aπαγορεύεται η είσοδος οποιουδήποτε στα 40 Ιστορικά κτίρια του κτήματος ειδικά αυτά για τα οποία υπάρχει ειδική σήμανση λόγω προκεχωρημένης στατικής ανεπάρκειας. Στα κτίρια μπορούν να εισέλθουν άτομα κατόπιν ειδικής άδειας από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
2. Απαγορεύεται το άναμμα φωτιάς για οποιονδήποτε λόγο ακόμα και για υπαίθριο barbecue.
3. Απαγορεύεται η συλλογή από τα κτίρια του κτήματος αρχιτεκτονικών μελών/διακοσμητικών στοιχείων/κουφωμάτων κτιρίων που βρίσκονται σε προκεχωρημένη κατάρρευση.
5. Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση μοτοσυκλετών ειδικά στο τμήμα μεταξύ Ανακτόρου και Βασιλικού Κοιμητηρίου.
6. Απαγορεύεται αυστηρά η ρίψη σκουπιδιών μέσα στο κτήμα. Ειδικοί κάδοι βρίσκονται σε κεντρικά σημεία για την περισυλλογή των σκουπιδιών.
7. Καλόν είναι να αποφεύγεται η παραμονή στο χώρο κατά τις ημέρες με ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω επικινδυνότητας των κτιρίων αλλά και του εξαιρετικά ώριμου δάσους που περικλείει τα ιστορικά κτίρια.
8. Οι επισκέπτες του χώρου οφείλουν να ακολουθούν τις εντολές του Οικείου Αστυνομικού Τμήματος και των οργάνων διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.